Windows XP Püf Noktaları -1

[Mehmet]

Bilgisayarınızda kullandığınız işletim sistemine hakim değilseniz iş üretme hızınızın fazla olmasını, size sunulan performanstan maksimum derecede faydalanmayı bekleyemezsiniz. Yazımızda Windows'un çeşitli bileşenlerinin kullanımları hakkında püf noktaları veriyoruz.
Başlamadan önce
Yazımızda Windows Kayıt Defteri'nde değişiklikler yapmanızı gereken püf noktaları yer almaktadır. Deneyimli olmayan kullanıcılarımızın Kayıt Defteri'ndeki verileri değiştirirken daha dikkatli olmasını öneririz. Yanlış alanlarda yapılan değişiklikler Windows'un sağlıklı olarak çalışmasını engelleyebileceği gibi çalışmamasına da neden olabiliyor. Aynı şekilde komut satırı ifadeleri barındıran püf noktaları doğru olarak uygulanmalı, anlatılan adımlar doğru sıra ile uygulanmalıdır. Bilgisayarınızda çıkabilecek problemlerden sorumluluk kabul edilemez.

Silinemeyen dosya ve klasörleri silmek

NTFS dosya sisteminin zaaflarından bir tanesi içerisinde yabancı karakter barındıran dosya ve klasörleri silememesidir. Bu dosya ve klasörlere en güzel örnek olarak Symantec ürünleri tarafından oluşturulan NPROTECT klasörünü gösterebiliriz. Ana dizini altında, RECYCLER klasörünün içerisinde yer alan bu alt klasör maalesef hiçbir şekilde silinemez. Norton Protected Recycle Bin'in kullanımı ile oluşturulan NPROTECT klasöründen kurtulmak istiyorsanız yapabileceğiniz tek şey Microsoft Knowledge Base'de bahsedilen yöntemi kullanmaktır. WIN + R tuş kombinasyonunu kullanarak komut çalıştırma penceresini görüntüleyin, CMD yazıp ENTER tuşuna basın. Yukarıda örneğini verdiğimiz ‘c:\recycler\nprotect\' klasörünün içeriğini silmek için şu komutu kullanmalısınız:
del \\?\c:\recycler\nprotect\*.*
Klasörü tamamen silmek içinse,
rd \\?\c:\recycler\nprotect\
komutunu çalıştırabilirsiniz.
Bu dosya ve klasörleri kaldırdığınızda normalden daha az görünen disk alanının artık doğru olarak rapor edildiğini görebilirsiniz. Bu püf noktamız sadece yabancı karakter barındıran dosya ve klasörler için geçerlidir. Herhangi bir sebepten dolayı Windows tarafından kullanılan ve silinmesine izin verilmeyen alanları yukarıdaki komutları kullanarak silmeniz mümkün değildir.

Windows'u hızlı biçimde kurtarmak

Herhangi bir sebepten dolayı Windows XP'yi açamıyorsanız, bilgisayarınızı XP CD'sinden başlatıp Sistem Kurtarma (System Recovery) özelliğinden faydalanabilirsiniz. Fakat bunu yaptığınızda indows Kayıt Defteri temizlenerek uygulamalarınızın bir kısmı kullanılmaz hale gelecektir. Oysa ki Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelliğini kullanabilseydiniz bilgisayarı belirli bir süre öncesine döndürerek kaldığınız yerden devam edebilirdiniz.

Windows kullanıcılarının birçoğu Sistem Geri Yükleme uygulamasını komut satırından nasıl çalıştıracağını bilmez. Oysa ki Windows'u Güvenli Kip Komut İsteminde açıp basit bir komut vererek Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıştırabilir ve sistemi bir süre öncesine döndürebilirsiniz. İsterseniz bu işlemi nasıl yapabileceğimizi görelim. Bilgisayarınızı başlattıktan sonra Windows logosu ekranda görünmeden önce F5 düğmesine basın. Güvenli Kip Komut İstemi (Safe Mode With Command Prompt) seçeneğini çalıştırın. Windows oturumunu sistem yöneticisi olarak açmanız gerekecektir. Bunu yaptıktan sonra karşınıza DOS komut penceresi gelir. Boş bir satıra,

%systemroot%\system32\restore\rstrui.exe
komutunu yazıp ENTER'a basarak Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıştırabilirsiniz.

İnternet Explorer hep istediğim boyutta açılsın

Internet Explorer web tarayıcısının, pencere boyutunu hatırlama özelliği vardır. Uygulama son tarayıcı penceresini kapattığınızda pencere boyutunu kaydeder ve yeni bir pencere açtığınızda onu kaydedilen boyutlarda açar. Internet Explorer'ın bu özelliğini gereksiz buluyor ve uygulama penceresinin her seferinde sizin istediğiniz boyutta açılmasını istiyorsanız yapmanız gereken çok asit. Bir Internet Explorer penceresi açın, Tools > Internet Options (Araçlar > Internet Seçenekleri) menülerini kullanın. Karşınıza gelen pencerenin General bölümündeki Address satırına aşağıdaki değeri girin.
javascript:resizeTo(1024,400) ;moveTo(0,0);document.location.href='http://www.pcnet.com.tr'
OK tuşuna basın. Bundan sonra, istediğiniz boyutlardaki pencerede huzur içerisinde sörf yapabilirsiniz. Bu püf noktamızı beğendiyseniz yukarıdakine benzer JavaScript satırlarını Sık Kullanılanlar listesindeki adresler için de kullanabileceğinizi belirtelim.

Sistem Yöneticisi hakları ile uygulama çalıştırmak

Bilgisayarınızda birden fazla kullanıcı hesabı bulunuyorsa bazı uygulamalar Sistem Yöneticisi (Administrator) haklarına sahip olmayan kullanıcıların uygulamayı kullanamayacağını söyleyip kapanır. Sistem Yöneticisi şifresini biliyor ve Windows'u tekrar başlatmaya üşeniyorsanız ilgili uygulamayı bu haklarla çalıştırabilirsiniz. Bunun için uygulamayı çalıştıran dosyayı bularak bu dosya üzerine sağ tıklayın ve Farklı Çalıştır (Run As) komutunu seçin. Karşınıza kullanıcı ismi ve şifresini girebileceğiniz bir pencere çıkacak. İlgili alanları doldurduktan sonra yönetici haklarına sahip olarak uygulamayı başlatabileceksiniz.

[center]Küçük püf noktaları

Dosya adlandırma

Windows altında birden fazla dosyayı aynı anda adlandırmak mümkündür. Birkaç dosyayı birden seçerek F2 tuşuna basmanız ve bir isim yazmanız yeterlidir.

Küçük resimler

İmaj dosyalarının bulunduğu bir klasörde görüntülerinin küçük hallerini görmenizi sağlayan View > Thumbnails (Görünüm > Küçük Resim) komutunu çalıştırırken SHIFT tuşuna basarak dosya isimlerinin görünmesini engelleyebilirsiniz. Aynı işlemi tekrar uyguladığınızda isimler geri gelecektir.

Ses ayarı simgesini görüntülemek

Windows 95, 98 ve 98 Me işletim sistemlerinde sisteminize takılı olan ses kartının ses ayarlarını yapabilmeniz için görev çubuğunun sağ tarafında küçük bir hoparlör simgesi görürsünüz. Windows XP işletim sistemini sisteminize ilk yüklediğinizde bu simgeyi göremezsiniz, siz de bizim gibi ses ayarlarını çoğu zaman bu simgeyi kullanarak yapıyorsanız şu adımları uygulayın: Başlat (Start) menüsünden Ayarlar (Settings) > Denetim Masası (Control Panel) menülerine tıklayın. Denetim Masası içerisindeki simgelerden üzerinde Ses Efekti ve Ses Aygıtları (Sound and Audio Devices) yazanına çift tıklayın. Karşınıza gelen yeni pencerede ‘Görev çubuğuna ses ayarı simgesi yerleştir' (Place volume icon in the taskbar) seçeneğini işaretleyip ENTER tuşuna basın.

Windows XP'de birden fazla DOS olduğunu biliyor muydunuz?

Windows XP'nin tüm sürümlerinde iki farklı DOS komut satırı bulunur. Bunlardan bir tanesi NT çekirdeği taşıyan ve XP için dönüştürülmüş klasik Command.com'dur. Eski DOS'un tüm özelliklerini taşıyan Command.com'u problemsiz olarak kullanabilirsiniz, fakat CMD.EXE adlı versiyonun daha fazla özellik sunduğunu belirtelim. Örneğin komut satırındayken F7 tuşuna bastığınızda daha önceden girdiğiniz komutları liste halinde görebilir ve tekrar kullanabilirsiniz. F5'e basarak son girilen komutu yineleyebilir, uygulama başlığına sağ tıklayarak penceredeki metinleri kopyalayabilirsiniz.

Dosyalarınızı not defterine göndermek veya yazıcıdan çıkarmak

Bir dosyanın çıkışını almak için üzerine çift tıklayıp uygulama yüklendikten sonra Yazdır seçeneğini kullanırsınız. Peki yazıcınızı Gönder menüsüne eklemek ister miydiniz? Denetim Masasını açarak Yazıcı ve Fakslar simgesine çift tıklayın. Kullandığınız bir veya birden fazla yazıcıyı seçerek Windows klasörü altındaki Sendto klasörüne sürükleyip bırakın. Windows 2000 ve sonrasında bu klasör ‘C:\Documents and Settings\[Kullanıcı Adı]\SendTo' olarak değişmiştir. Windows masaüstünü efektif olarak kullananlar yazıcının bir kısayolunu masaüstünde oluşturabilir, çıktısını almak istedikleri dosyaları bu kısayolun üzerine sürükleyip bırakabilirler.
MSN Messenger'ı sisteminizden tamamen kaldırmak
Microsoft ısrarla MSN Messenger'ı evlerimize ve iş yerlerimize soktu ve ICQ kullanıcılarının bir kısmını kazanmayı başardı. Bu uygulamadan hoşlanmıyorsanız, Outlook Express her açıldığında Messenger'ın yüklenmesini istemiyorsanız, uygulamayı sisteminizden sonsuza dek kaldırabilirsiniz. Bunun için Başlat menüsündeki Çalıştır komutunu kullanıp karşınıza çıkan mesaj kutusuna şu basit komutu girmeniz yeterli:
RunDll32 advpack.dll,LaunchINFSection %windir%\INF\msmsgs.inf,BLC.Remove
Bu komutu tek satır olarak girmelisiniz. Ayrıca MSN Messenger siz bu komutu çalıştırırken kapalı olmalıdır.

Sistem Geri Yükleme'yi kapatmak

Windows XP'nin Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelliği işletim sistemini belirli bir süre önceki haline geri getirmenize yardımcı olur. Bilgisayarınıza yüklediğiniz bir yazılım veya değiştirdiğiniz bir ayar yüzünden sorun yaşıyorsanız bu özelliği kullanarak sisteminizi sağlıklı günlerine geri getirebilirsiniz.
Öte yandan Sistem Geri Yükleme özelliği ile aldığınız her yedek sabit diskinizin dolmasına sebep olacaktır. Sabit diskin ana klasöründe bulunan esrarengiz System Volume Information klasörünün görevi aldığınız yedekleri saklamaktır. Windows'u ilk kurduğunuzda başka bir işlem yapmanıza gerek kalmadan Sistem Geri Yükleme özelliği aktif hale gelir. Bilgisayarına yeni bir yazılım yüklemeyen, internete bağlanmayan kullanıcılar için bu özelliğin hiçbir faydası bulunmuyor. Sistem Geri Yükleme'yi kullanmak istemiyorsanız aşağıdaki adımları uygulayarak kapatabilirsiniz.
Bilgisayarım simgesine sağ tıklayarak Özellikler'i seçin. (My Computer > Properties) Sistem Geri ükleme (System Restore) sekmesine atlayarak pencerenin üst kısmında bulunan kutucuğu işaretleyin. Bu işlemi yaptıktan ve bilgisayarınızı tekrar başlattıktan sonra System Volume Information klasörünün boşaltıldığını göreceksiniz. Buna karşın klasörü silemiyoruz.